AbbasÂ’tan Ä°srailÂ’e rest

Batı Åžeria’nın Ramallah kentinde Ä°srailli gazetecilerle bir araya gelen Filistin Devlet BaÅŸkanı Mahmud Abbas barış müzakerelerine deÄŸindi.

Abbas, “Barış görüÅŸmeleri sona ererse Ä°srail hükümeti, tıpkı Filistin Yönetimi kurulmadan önce olduÄŸu gibi, iÅŸçilerin, çiftçilerin, saÄŸlık ve eÄŸitim çalışanlarının maaÅŸları dahil olmak üzere Filistin’deki ekonomik durumun sorumluluÄŸunu üstlenmek zorunda kalacak” dedi.

Abbas Ä°srail’in aynı zamanda Filistin’de güvenlik sorumluluÄŸunu da almak zorunda kalacağını söyledi.

Ä°srail ve Filistin tarafları salı günü ABD DışiÅŸleri Bakanı John Kerry’nin arabuluculuÄŸunda bir araya geldiler. Ä°ki taraf kaynakları da müzakerelerde hâlâ derin görüÅŸ ayrılıkları olduÄŸunu söylüyor.

‘Özerk yönetim feshedilebilir’

Pazar günü Filistinli bir yetkili, Ä°srail’in yasadışı yerleÅŸim inÅŸaatlarını dondurmaması ve Filistinli tutukluları bırakmaması durumunda özerk yönetim baÅŸkanlığının feshedilebileceÄŸi restini çekmiÅŸti.

Filistin özerk yönetimi kurulduÄŸu 1993 yılından beri mali sıkıntı çektiÄŸi için görevini dışarıdan aldığı yardımlarla yerine getirebiliyor. Ä°srail ise vergi gelirlerinde Filistin’in payına düÅŸen kısımda sık sık kesinti yapıyor.

Ä°srailli siyaset yorumcusu Nahum Barnea, bu tehdidin gerçeÄŸe dönüÅŸmesi durumunda bunun Ä°srail için büyük sorunlara yol açabileceÄŸini ve çok fazla masraf anlamına geleceÄŸini söyledi.

Özerk yönetim feshedildiÄŸi takdirde, iÅŸgal altındaki Batı Åžeria'nın emniyet, eÄŸitim ve saÄŸlık hizmetleriyle su ihtiyacının karışlanmasından da Ä°srail sorumlu olacak.

1993’teki Osla AnlaÅŸması’nın nihai amacı ayrı bir Filistin Devleti’nin kurulması olsa da eski BaÅŸbakan Ariel Åžaron döneminde bu mutabakat çöktü. AnlaÅŸma sadece Filistin Özerk Yönetimi’nin kurulmasını saÄŸladı. Yönetim de sadece kendi içindeki idari iÅŸlerde özerklik kazanmıştı.

Ä°ki devletli çözüm öngörülmüÅŸtü

Ä°srail, görüÅŸmelerde somut ilerlemenin saÄŸlanabilmesi için Filistin tarafından Ä°srail'in Yahudi kimliÄŸinin kabul edilmesini ÅŸart koÅŸuyor.

Filistin tarafı Ä°srail nüfusunun dörtte birini oluÅŸturan Arapların, Yahudi kimlikli bir devlette söz hakkına sahip olamayacağını ve Ä°srail'in bu yolla iÅŸgale meÅŸruiyet kazandıracağını ileri sürerek bu koÅŸula karşı çıkıyor.

Filistin tarafı, 1993'teki Oslo Kararları'na dayanarak bölgede iki devletli çözümün, Batı Åžeria ve DoÄŸu Kudüs'teki Filistin topraklarında Yahudi yerleÅŸimlerinin durdurulmasının ve ülkelerini terk etmiÅŸ Filistinli mültecilerin dönüÅŸ hakkının masaya yatırılmasını istiyor.

Ä°srail - Filistin barış müzakereleri üç yıllık aradan sonra ABD’nin arabuluculuÄŸuyla Temmuz 2013’te yeniden baÅŸladı. Barış müzakereleri için 9 aylık bir takvim belirlenmiÅŸti. Belirlenen süre 29 Nisan’da doluyor.